چرا خرابی هارد و عمر کوتاه آن نگران کننده نیست

مشکلات رایج هارد HDD و SSD: علت‌ها و راه‌حل‌ها

هاردهای HDD و SSD به‌عنوان ابزارهای اصلی ذخیره‌سازی در سیستم‌های کامپیوتری، گاهی با مشکلات مختلفی مواجه می‌شوند. این مشکلات رایج هارد ممکن است ناشی از خرابی سخت‌افزاری، استفاده نادرست یا اشکالات نرم‌افزاری باشند. در ادامه، فهرستی از مشکلات رایج هارد SSD و HDD به همراه علل و راه‌حل‌های آن‌ها ارائه شده است.

مشکلات رایج هارد HDD

1. صدای کلیک یا صدای غیرعادی از هارد

یکی از مشکلات رایج هارد صدای غیرعادی آن است که در ادامه به نحوه ی حل این مشکل می پردازیم.

  • نشانه‌ها:

    • صدای کلیک منظم یا نویزهای عجیب و مکرر از داخل هارد.
    • کند شدن سیستم یا قفل کردن آن هنگام دسترسی به فایل‌ها.
  • علت‌ها:

    • خرابی هد خواندن/نوشتن.
    • موتور داخلی معیوب.
    • آسیب فیزیکی به دیسک مغناطیسی.
  • راه‌حل گام‌به‌گام:

    1. قطع استفاده: اگر صدای غیرعادی شنیدید، بلافاصله سیستم را خاموش کنید.
    2. بررسی فیزیکی: مطمئن شوید هارد ضربه نخورده است.
    3. استفاده از ابزار بازیابی: به متخصص بازیابی اطلاعات مراجعه کنید.
    4. پیشگیری در آینده: هارد را در محیطی امن و بدون لرزش نگهداری کنید.

۲٫ شناسایی نشدن هارد در بایوس

یکی از مشکلات رایج هارد شناسایی نشدن آن در بایوس است که در ادامه به نحوه ی حل این مشکل می پردازیم.

  • نشانه‌ها:

    • هارد در تنظیمات بایوس دیده نمی‌شود.
    • پیغام خطا مانند “No Bootable Device Found”.
  • علت‌ها:

    • خرابی کابل SATA یا منبع تغذیه.
    • مشکل در تنظیمات بایوس.
    • خرابی برد کنترلر هارد.
  • راه‌حل گام‌به‌گام:

    1. تعویض کابل: کابل SATA و پاور را بررسی و در صورت نیاز تعویض کنید.
    2. بررسی تنظیمات بایوس: وارد تنظیمات بایوس شوید و مطمئن شوید که حالت SATA فعال است.
    3. اتصال به سیستم دیگر: هارد را به یک کامپیوتر دیگر وصل کنید.
    4. تعمیر سخت‌افزاری: در صورت عدم موفقیت، هارد باید تعمیر شود.

۳٫ سرعت پایین در خواندن/نوشتن اطلاعات

یکی از مشکلات رایج هارد سرعت پایین هارد است که در ادامه به نحوه ی حل این مشکل می پردازیم.

  • نشانه‌ها:

    • زمان بارگذاری طولانی فایل‌ها یا نرم‌افزارها.
    • اجرای کند برنامه‌ها.
  • علت‌ها:

    • پراکندگی (Fragmentation) داده‌ها.
    • فضای خالی ناکافی.
    • بدسکتورهای زیاد.
  • راه‌حل گام‌به‌گام:

    1. Defragmentation: از ابزار Disk Defragmenter در ویندوز استفاده کنید.
    2. فضای خالی ایجاد کنید: فایل‌های غیرضروری را حذف کنید.
    3. بررسی سلامت دیسک: از ابزار CHKDSK برای شناسایی بدسکتورها استفاده کنید.
    4. در صورت نیاز، هارد را تعویض کنید.

۴٫ خرابی بدسکتور (Bad Sectors)

یکی از مشکلات رایج هارد بدسکتور است که در ادامه به نحوه ی حل این مشکل می پردازیم.

  • نشانه‌ها:

    • عدم امکان خواندن یا نوشتن داده‌ها روی بخشی از هارد.
    • ارورهای مکرر هنگام انتقال فایل‌ها.
  • علت‌ها:

    • شوک الکتریکی.
    • استهلاک و عمر طولانی هارد.
  • راه‌حل گام‌به‌گام:

    1. استفاده از ابزار CHKDSK:
      • دستور chkdsk /f /r را در Command Prompt اجرا کنید.
    2. ابزار تخصصی: از نرم‌افزارهای HDD Regenerator استفاده کنید.
    3. پیشگیری: از UPS استفاده کنید و از بارهای سنگین مداوم روی هارد اجتناب کنید.

۵٫ خرابی جدول پارتیشن (Partition Table Corruption)

یکی از مشکلات رایج هارد خرابی جدول پارتیشن آن است که در ادامه به نحوه ی حل این مشکل می پردازیم.

  • نشانه‌ها:

    • پارتیشن‌ها شناسایی نمی‌شوند.
    • ارورهای مرتبط با فرمت پارتیشن.
  • علت‌ها:

    • قطع ناگهانی برق.
    • نصب نادرست سیستم‌عامل.
  • راه‌حل گام‌به‌گام:

    1. بازیابی جدول پارتیشن با نرم‌افزارهای تخصصی (مانند MiniTool Partition Wizard).
    2. استفاده از دستور diskpart: دستورهای list disk و select disk را اجرا کنید و تنظیمات مجدد انجام دهید.
    3. بکاپ گیری: برای جلوگیری از تکرار، از اطلاعات خود بکاپ بگیرید.
مطالب مرتبط  همه چیزهایی که درباره اینترنت اشیا (IoT) باید بدانید!

۶٫ عدم توانایی بوت کردن سیستم

یکی از مشکلات رایج هارد عدم توانایی هارد در بوت کردن سیستم است که در ادامه به نحوه ی حل این مشکل می پردازیم.

  • نشانه‌ها:

    • پیام خطا هنگام بوت شدن سیستم.
    • خاموشی ناگهانی سیستم در زمان شروع به کار.
  • علت‌ها:

    • خرابی فایل‌های بوت.
    • خرابی هارد.
  • راه‌حل گام‌به‌گام:

    1. ابزار Windows Recovery Media: فایل‌های بوت را تعمیر کنید.
    2. نصب مجدد سیستم‌عامل: در صورت عدم موفقیت، ویندوز را دوباره نصب کنید.
    3. تعویض هارد درایو: اگر مشکل سخت‌افزاری بود، هارد را تعویض کنید.

۷٫ داغ شدن بیش از حد هارد

یکی از مشکلات رایج هارد داغ شدن بیش از حد آن است که در ادامه به نحوه ی حل این مشکل می پردازیم.

  • نشانه‌ها:

    • لمس هارد بسیار گرم است.
    • خاموشی ناگهانی سیستم.
  • علت‌ها:

    • تهویه ناکافی.
    • خرابی سیستم خنک‌کننده.
  • راه‌حل گام‌به‌گام:

    1. تعمیر یا تعویض فن‌های کیس.
    2. اضافه کردن خنک‌کننده‌ها: مانند فن‌های اضافی یا هیت‌سینک.
    3. انتقال هارد به محیطی خنک‌تر.

۸٫ مشکلات نرم‌افزاری یا ویروسی شدن هارد

یکی از مشکلات رایج هارد ویروسی شدن یا مشکلات نرم افزاری آن است که در ادامه به نحوه ی حل این مشکل می پردازیم.

  • نشانه‌ها:

    • فایل‌ها مخفی یا حذف شده‌اند.
    • فایل‌ها به درستی باز نمی‌شوند.
  • علت‌ها:

    • حمله بدافزارها یا ویروس‌ها.
  • راه‌حل گام‌به‌گام:

    1. اسکن کامل با آنتی‌ویروس: از ابزارهای مطمئن مانند Malwarebytes استفاده کنید.
    2. حذف ویروس‌ها و تعمیر فایل‌ها.
    3. در صورت لزوم، اطلاعات را بکاپ بگیرید و هارد را فرمت کنید.
مشکلات رایج هارد

مشکلات رایج هارد SSD

1. کندی سرعت SSD

  • نشانه‌ها:

    • کاهش شدید سرعت در خواندن و نوشتن.
  • علت‌ها:

    • پر بودن ظرفیت SSD.
    • غیرفعال بودن TRIM.
  • راه‌حل گام‌به‌گام:

    1. پاکسازی فضای SSD.
    2. فعال کردن TRIM: دستور fsutil behavior query DisableDeleteNotify را اجرا کنید.
    3. به‌روزرسانی فریمور SSD.

2. شناسایی نشدن SSD در سیستم

  • نشانه‌ها:

    • SSD در بایوس یا ویندوز دیده نمی‌شود.
  • علت‌ها:

    • خرابی کابل یا پورت M.2/SATA.
  • راه‌حل گام‌به‌گام:

    1. تعویض کابل و پورت.
    2. بررسی تنظیمات بایوس: مطمئن شوید حالت AHCI فعال است.
    3. تست روی سیستم دیگر: SSD را در سیستم دیگری آزمایش کنید.

۳٫ خرابی بخش‌های سلولی SSD

  • نشانه‌ها:

    • کاهش تدریجی ظرفیت SSD.
  • علت‌ها:

    • استفاده زیاد از ظرفیت نوشتن.
  • راه‌حل گام‌به‌گام:

    1. استفاده از ابزارهای مانیتورینگ سلامت SSD.
    2. انتقال فایل‌های حجیم به هارد دیگر.
    3. در صورت نیاز، SSD را تعویض کنید.

۴٫ عدم امکان بوت از SSD

  • نشانه‌ها:

    • ارور Boot Device Not Found.
  • علت‌ها:

    • خرابی فایل‌های بوت.
  • راه‌حل گام‌به‌گام:

    1. استفاده از Windows Recovery Media: فایل‌های بوت را تعمیر کنید.
    2. نصب مجدد ویندوز.
مشکلات رایج هارد

علت‌های کند شدن هارد HDD

  1. پراکندگی داده‌ها (Fragmentation):
    در HDDها، فایل‌ها در دیسک به‌صورت قطعه‌قطعه ذخیره می‌شوند. پراکندگی بالا باعث می‌شود هد خواندن/نوشتن زمان بیشتری برای یافتن قطعات داده صرف کند.

  2. پر شدن فضای هارد:
    هارد دیسک‌هایی که فضای خالی کمتری دارند، سرعت کمتری در نوشتن و خواندن اطلاعات دارند.

  3. بدسکتورهای زیاد:
    بدسکتورها مناطقی از دیسک هستند که قابل استفاده نیستند. این مناطق ممکن است باعث کندی هارد شوند.

  4. مشکلات سخت‌افزاری:
    خرابی موتور یا هد خواندن/نوشتن، دمای بالا و استهلاک مکانیکی از دیگر عوامل کندی هستند.

  5. وجود بدافزارها یا ویروس‌ها:
    بدافزارها ممکن است منابع سیستم را بیش از حد مصرف کنند یا دسترسی به فایل‌ها را مختل کنند.

مطالب مرتبط  بهترین نرم افزارها با قابلیت هوش مصنوعی ادیت عکس که شما را شگفت زده خواهند کرد!

نشانه‌های کندی هارد HDD

  • زمان بارگذاری طولانی برای باز کردن فایل‌ها.
  • کند شدن اجرای نرم‌افزارها یا سیستم‌عامل.
  • هنگ کردن یا متوقف شدن سیستم در زمان انجام عملیات ساده.
  • صدای زیاد یا غیرعادی از هارد.

مراحل گام‌به‌گام برای حل مشکل کندی هارد

۱٫ بررسی فضای هارد و پاکسازی فایل‌های غیرضروری

  • روش:
    1. وارد File Explorer شوید و روی درایو موردنظر کلیک راست کنید.
    2. گزینه Properties و سپس Disk Cleanup را انتخاب کنید.
    3. فایل‌های موقتی، فایل‌های موجود در Recycle Bin و دیگر فایل‌های غیرضروری را حذف کنید.
  • نکته: همواره حدود ۲۰-۲۵ درصد از فضای هارد را خالی نگه دارید.

۲٫ اجرای Defragmentation برای کاهش پراکندگی داده‌ها

  • روش:
    1. در ویندوز، کلید Windows + S را بزنید و عبارت Defragment and Optimize Drives را جستجو کنید.
    2. برنامه را باز کنید و روی درایو موردنظر کلیک کنید.
    3. گزینه Analyze و سپس Optimize را انتخاب کنید.
  • نکته: این فرآیند ممکن است چندین دقیقه یا حتی ساعت‌ها طول بکشد، بسته به حجم هارد و میزان پراکندگی.

۳٫ بررسی و تعمیر بدسکتورها

  • روش:
    1. CMD را با دسترسی Administrator باز کنید.
    2. دستور زیر را وارد کنید:
       
      chkdsk /f /r
    3. سیستم را ریستارت کنید تا فرآیند تعمیر آغاز شود.
  • نکته: این فرآیند می‌تواند زمان‌بر باشد، بنابراین صبور باشید.

۴٫ به‌روزرسانی درایورها

  • روش:
    1. Device Manager را باز کنید.
    2. روی گزینه Disk Drives کلیک کنید و درایور هارد خود را انتخاب کنید.
    3. گزینه Update Driver را بزنید و از حالت آنلاین برای به‌روزرسانی استفاده کنید.

۵٫ اسکن سیستم برای بدافزارها

  • روش:
    1. از آنتی‌ویروس‌های معتبر مانند Windows Defender، Kaspersky یا Malwarebytes استفاده کنید.
    2. سیستم را به‌صورت کامل (Full Scan) اسکن کنید و فایل‌های مخرب را حذف کنید.

۶٫ استفاده از نرم‌افزارهای بهینه‌سازی هارد

  • ابزارهای پیشنهادی:
    • CrystalDiskInfo: برای بررسی سلامت هارد.
    • CCleaner: برای پاکسازی داده‌های موقتی و بی‌استفاده.
    • HDD Regenerator: برای شناسایی و رفع بدسکتورها.

۷٫ بررسی دمای هارد

  • روش:
    1. از نرم‌افزارهایی مانند HWMonitor یا SpeedFan استفاده کنید.
    2. دمای نرمال برای HDD باید زیر ۵۰ درجه سانتی‌گراد باشد.
  • راه‌حل در صورت دمای بالا:
    • تهویه کیس را بهبود دهید.
    • فن‌های اضافی نصب کنید.
    • از خنک‌کننده‌های هارد استفاده کنید.

۸٫ تعویض کابل یا پورت‌های خراب

  • روش:
    1. کابل SATA یا پاور هارد را بررسی کنید و در صورت وجود آسیب، آن را تعویض کنید.
    2. هارد را به یک پورت SATA دیگر در مادربرد وصل کنید.

۹٫ ارتقاء سیستم برای پشتیبانی از هارد بهتر

  • اقدامات پیشنهادی:
    • اگر سیستم شما قدیمی است، ممکن است ارتقاء مادربرد یا استفاده از SSD به جای HDD سرعت را بهبود بخشد.
مطالب مرتبط  راهنمای جامع حذف اکانت های قدیمی در همه پیام رسان ها و شبکه های اجتماعی

۱۰٫ انتقال اطلاعات به هارد جدید (در صورت خرابی سخت‌افزاری)

  • اگر هارد همچنان کند است و نشانه‌های خرابی دارد، بکاپ بگیرید و اطلاعات را به یک هارد جدید منتقل کنید.

پیشگیری از کند شدن هارد در آینده

  • فضای خالی کافی را نگه دارید.
  • هارد را به‌طور مرتب Defragment کنید.
  • از نوسانات برقی با استفاده از UPS جلوگیری کنید.
  • سیستم را از ویروس‌ها و بدافزارها پاک نگه دارید.
  • هارد را در محیط خنک و بدون لرزش نگهداری کنید.

جمع بندی : 

هاردهای HDD و SSD، به‌عنوان یکی از اجزای حیاتی سیستم‌های کامپیوتری، ممکن است در طول زمان با مشکلات رایج هارد مانند کندی عملکرد، بدسکتورها، خرابی‌های سخت‌افزاری یا از دست رفتن اطلاعات مواجه شوند. این مشکلات اغلب به‌دلیل استفاده طولانی‌مدت، نوسانات برقی، بدافزارها، یا اشتباهات کاربری به وجود می‌آیند. شناخت علائم مشکلات رایج هارد مانند صدای غیرعادی، کندی سرعت، یا خطاهای مربوط به فایل‌ها می‌تواند در تشخیص سریع و جلوگیری از آسیب بیشتر مؤثر باشد.

برای رفع این مشکلات رایج هارد، اقداماتی نظیر Defragment کردن هارد، اسکن برای ویروس‌ها، استفاده از ابزارهای تشخیص سلامت هارد و تعمیر بدسکتورها ضروری است. همچنین، نگهداری مناسب، بکاپ‌گیری منظم، و استفاده از هاردهای باکیفیت می‌تواند از بروز مشکلات جلوگیری کند. اگرچه بسیاری از مشکلات قابل‌حل هستند، در موارد خرابی شدید، تعویض هارد و بازیابی اطلاعات بهترین راه‌حل خواهد بود. نگهداری صحیح و آگاهی از علائم اولیه مشکلات، نقش مهمی در افزایش طول عمر و عملکرد هارد دارد.

رفرنس ها:

1 دیدگاه دربارهٔ «مشکلات رایج هارد HDD و SSD: علت‌ها و راه‌حل‌ها»

  1. بازتاب: 5 اشتباه رایج که باعث آسیب به مادربرد می شود

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

021-88916789